Μανώλης Μενεγάκης: «Με στοχευμένες παρεμβάσεις επιδιώκουμε τον εκσυγχρονισμό των εγγειοβελτιωτικών υποδομών των αγροτικών περιοχών μας»
Η Δημοτική Αρχή του Αγίου Νικολάου, στο πλαίσιο της μέριμνάς της για την εξασφάλιση της ορθολογικής και βιώσιμης διαχείρισης των υδάτινων πόρων, τον περιορισμό στις απώλειες νερού και της μείωσης του λειτουργικού κόστους και τον συνολικό εκσυγχρονισμό των αρδευτικών υποδομών των Δημοτικών Ενοτήτων του Δήμου Αγίου Νικολάου που εξυπηρετούν εκτεταμένες γεωργικές περιοχές με ελαιώνες, αμπελώνες και άλλες καλλιέργειες, προχώρησε στην έγκριση Σχεδίου Προγραμματικής Σύμβασης με την Περιφέρεια Κρήτης. Στόχος είναι η κατάθεση εμπεριστατωμένης πρότασης χρηματοδότησης στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων για την Αναβάθμιση του Ηλεκτρομηχανολογικού (Η/Μ) εξοπλισμού των γεωτρήσεων και του συστήματος τηλεμετρίας και την προμήθεια – εγκατάσταση “έξυπνων” υδρομέτρων σε οκτώ (8) Δημοτικές Κοινότητες του Δήμου Αγίου Νικολάου όπου υπάρχει αρδευτικό δίκτυο που διαχειρίζεται ο Δήμος.
Το εν λόγω Σχέδιο, που εγκρίθηκε από τη Δημοτική Επιτροπή που συνεδρίασε την Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2025, αφορά τις Κοινότητες: Ελούντα, Βρουχά, Λούμα, Σκινιά. Πρίνα, Βρύσες, Λίμνες, Έξω Λακώνια, συνιστά ουσιαστικά το πρώτο αποφασιστικό βήμα στην κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού του αρδευτικού δικτύου των εν λόγω περιοχών, μέσω της εξοικονόμησης ενέργειας, της μείωσης των εξόδων και της καλύτερης διαχείρισης του νερού, με απώτερο σκοπό την καλύτερη άρδευση εις όφελος των περιοχών της ενδοχώρας με αγροτική παραγωγή.
Τα συγκεκριμένα συστήματα τηλεμετρίας και τα “έξυπνα” υδρόμετρα θα επιτρέπουν τον συνεχή έλεγχο, την αποδοτική λειτουργία και τη μείωση των απωλειών. Παράλληλα, θα συμβάλλουν ουσιαστικά στην προσαρμογή στις μεταβαλλόμενες κλιματικές συνθήκες και στην ανθεκτικότητα των αγροτικών υποδομών απέναντι στις κλιματικές επιπτώσεις, εξασφαλίζοντας τη βιωσιμότητα της γεωργικής παραγωγής και την προστασία των φυσικών πόρων.
Η Δημοτική Αρχή του Αγίου Νικολάου, ως κύριος της πράξης και φορέας υλοποίησης, θα εκπονήσει τη σχετική μελέτη και σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης, που είναι ο δυνητικός δικαιούχος της πρότασης, θα υποβάλει στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων την πρόταση χρηματοδότησης για τον εκσυγχρονισμό των αρδευτικών συστημάτων, γεωτρήσεων, κλπ.
Ο συνολικός προϋπολογισμός για την εκτέλεση της προγραμματικής σύμβασης ανέρχεται στο ποσό των €8.559.599,72 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. 24%) και η Πράξη θα χρηματοδοτηθεί από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων και το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο της Παρέμβασης Π3-73-1.1 «Έργα υποδομών εγγείων βελτιώσεων», Δράση 2 «Έργα ταμίευσης και αρδευτικών δικτύων για νέα έργα υποδομών εγγείων βελτιώσεων», του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (εφεξής ΣΣ ΚΑΠ) 2023-2027.
Όπως τονίζει σχετικά σε δήλωσή του ο Δήμαρχος Αγίου Νικολάου Μανώλης Μενεγάκης, εφόσον εγκριθεί θα πρόκειται για την μεγαλύτερη επέμβαση που έχει γίνει στο δίκτυο άρδευσης του Δήμου Αγίου Νικολάου από την εποχή των συνενώσεων των πρώην Κοινοτήτων.
«Για πρώτη φορά μετά την εποχή των συνενώσεων των Κοινοτήτων, ο Δήμος Αγίου Νικολάου προχωρεί σε ενέργειες για την ουσιαστική αναβάθμιση της δημοτικής άρδευσης στην περιφέρειά του. Με στοχευμένες παρεμβάσεις, σύγχρονα υλικά και νέες τεχνολογίες, επιδιώκουμε να εξασφαλίσουμε την ορθολογική και βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων, να περιορίσουμε τις απώλειες νερού και να μειώσουμε σημαντικά το λειτουργικό κόστος του συστήματος.
Η προσπάθεια αυτή δεν αφορά μόνο την τεχνική αναβάθμιση του δικτύου, αλλά αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για τη στήριξη της τοπικής αγροτικής παραγωγής. Με τη συνεργασία των Δημοτικών Κοινοτήτων και των υπηρεσιών του Δήμου, συνεχίζουμε την πορεία προς έναν Δήμο πιο σύγχρονο, πιο αποδοτικό και πιο φιλικό προς το περιβάλλον», σημειώνει ο Δήμαρχος.
«Κάνουμε πράξη το πρόγραμμα της Δημοτικής Αρχής για την έμπρακτη στήριξη του πρωτογενούς τομέα του τόπου μας και δεν σταματάμε εδώ, συνεχίζουμε την προσπάθειά μας για την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους δημότες», αναφέρει από την πλευρά του ο Πρόεδρος της Δ.Ε.Υ.Α.Α.Ν. και εντεταλμένος σύμβουλος για θέματα Γεωργίας και Άρδευσης του Δήμου Αγίου Νικολάου Κωνσταντίνος Αφορδακός.
Τι προβλέπει το Σχέδιο της Προγραμματικής Σύμβασης
Πιο αναλυτικά, προβλέπεται η προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία τριανταεπτά (37) Τοπικών Σταθμών Ελέγχου (ΤΣΕ) σε υφιστάμενα σημεία του δικτύου για την ενεργειακή τους αναβάθμιση και την παρακολούθηση όλων των κρίσιμων παραμέτρων (παροχή, πίεση, στάθμη) του αρδευτικού δικτύου του Δήμου Αγίου Νικολάου. Από αυτούς δεκαεπτά (17) αποτελούν σταθμούς ελέγχου Γεωτρήσεων – Αντλιοστασίων και είκοσι (20) αποτελούν σταθμούς ελέγχου Δεξαμενών.
Οι σταθμοί θα αναβαθμιστούν ουσιαστικά με την προμήθεια και εγκατάσταση διατάξεων ελέγχου και παρακολούθησης εξασφαλίζοντας την απρόσκοπτη και βέλτιστη ενεργειακά λειτουργία τους.
Μέσω των σταθμών αυτών θα επιτευχθεί ριζική ενεργειακή εξοικονόμηση και ταυτόχρονα θα εφαρμοστεί παρακολούθηση των απωλειών του δικτύου, θα δοθούν πρόσθετα δεδομένα για τον ακριβέστερο υπολογισμό του υδατικού ισοζυγίου και η Τεχνική Υπηρεσία του του Δήμου Αγίου Νικολάου θα οδηγηθεί στην αποδοτικότερη λειτουργία του, μειώνοντας δραστικά περαιτέρω το κατασπαταλούμενο νερό.
Σε κάθε τοπικό σταθμό ελέγχου θα εγκατασταθεί, συνδεθεί και τεθεί σε λειτουργία ακόλουθος εξοπλισμός:
- Νέες Αντλίες τελευταίας τεχνολογίας.
- Όργανα ρύθμισης και εξοικονόμησης ενέργειας
- Ηλεκτρολογικός πίνακας αυτοματισμού που περιλαμβάνει διακόπτες χειρισμού ενδεικτικές λυχνίες, Προγραμματιζόμενο Λογικό Ελεγκτή (PLC). Τροφοδοτικό Αδιάλειπτης Λειτουργίας (UPS), Αντικεραυνική προστασία κτλ
- Εξοπλισμός επικοινωνιών και επεξεργασία όλων των σχετικών αιτήσεων για την προμήθεια και έκδοση σχετικών αδειών από το Υπουργείο Μεταφορών και ραδιοεπικοινωνίες σύμφωνα με τους νόμους 1780/88 και Ν.Δ. 1244/1972.
- Όργανα μέτρησης (πίεση, παροχή, αμπερόμετρα, βολτόμετρα, πιεσόμετρα, κλπ.)
- Μετατροπές σε ηλεκτρικές εγκαταστάσεις, όπου απαιτείται, για την ενοποίηση των σταθμών σε ένα ενιαίο ολοκληρωμένο σύνολο
- Αυτόνομη παροχή ενέργειας μέσω φωτοβολταϊκών πάνελ στα σημεία δεξαμενών όπου δεν υφίσταται ρευματοδότηση
- Καλώδια διασύνδεσης
- Ερμάρια εγκατάστασης και όπου απαιτείται Pillar
Επίσης, η προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία συνολικά Τριών Χιλιάδων Εξακοσίων είκοσι (3.620) υδρομετρητών διατομής 1 ίντσας. Οι υδρομετρητές θα είναι τελευταίας γενιάς που εξασφαλίζουν αξιόπιστη μέτρηση μέσω χρήσης τεχνολογίας υπερήχων, χωρίς κινούμενα μέρη. Τα υδρόμετρα ενσωματώνουν ψηφιακή οθόνη ενδείξεων τύπου υψηλής ευκρίνειας ακόμη και σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού ή έντονης ηλιοφάνειας με βαθμό προστασίας ΙΡ68.
Επιπλέον, προβλέπεται η αποξήλωση παλαιών, προμήθεια και αντικατάσταση νέων συνολικά Διακοσίων Πενήντα (250) σημείων υδροληψίας (αρδευτικά κολεκτέρ). Με την προμήθειά τους καλύπτεται το σύνολο των αναγκών του αρδευτικού δικτύου στις περιοχές ευθύνης του Δήμου.
Αλλά και η προμήθεια και εγκατάσταση ενός Πιλοτικού συστήματος ευφυούς γεωργίας, με στόχο την ενίσχυση της αποδοτικότητας της άρδευσης, τη βελτιστοποίηση της χρήσης εισροών, την πρόληψη κινδύνων για την αγροτική παραγωγή και τη στήριξη της βιώσιμης καλλιέργειας. Το σύστημα θα συνδυάζει επιτόπιες μετρήσεις περιβαλλοντικών και εδαφικών παραμέτρων με την απομακρυσμένη επεξεργασία, απεικόνιση και αξιοποίηση των δεδομένων σε διαδραστική πλατφόρμα γεωργίας ακριβείας.
Το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης της σύμβασης έχει ως εξής :
- Για την ολοκλήρωση της εκπόνησης και τον Έλεγχο της Τεχνικής Μελέτης και των Τευχών Δημοπράτησης και προσαρμογή τους στις διατάξεις του Ν.4412/2016 τρεις (3) μήνες από την υπογραφή της Προγραμματικής Σύμβασης.
- Για τις διαδικασίες Δημοπράτησης και Υπογραφής της Σύμβασης δώδεκα (12) μήνες από το πέρας της προηγούμενης τμηματικής προθεσμίας.
- Για την υλοποίηση/κατασκευή της Πράξης είκοσι επτά (27) μήνες από το πέρας της προηγούμενης τμηματικής προθεσμίας.
- Για την οριστική παραλαβή της Πράξης τρεις (3) μήνες από το πέρας της προηγούμενης τμηματικής προθεσμίας.
- Συνολικά η διάρκεια της προγραμματικής σύμβασης προβλέπεται να είναι σαράντα πέντε (45) μήνες από την υπογραφή της και οποιαδήποτε παράταση της συνολικής διάρκειας γίνεται μετά από σύμφωνη γνώμη της Κοινής Επιτροπής Παρακολούθησης.
Οι επί μέρους τμηματικές προθεσμίες που προαναφέρθηκαν ορίζονται ως ενδεικτικές και δύναται να τροποποιηθούν με σύμφωνη γνώμη της Κοινής Επιτροπής Παρακολούθησης, εφόσον ευρίσκεται εντός των ορίων της συνολικής διάρκειας της Προγραμματικής Σύμβασης.